ไขทุกข้อสงสัย! วิธีดูหน่วยค่าไฟ พร้อมสูตรวิธีคิดค่าไฟฉบับสมบูรณ์ อัปเดต 2025

Greenergy
28 พ.ค.
ยาว 2 นาที

ค่าไฟฟ้าเป็นรายจ่ายประจำที่ทุกครัวเรือนและธุรกิจต้องเจอ แต่หลายคนอาจยังสับสนกับรายละเอียดในบิลค่าไฟ ไม่ว่าจะเป็นตัวเลขหน่วยที่ใช้ หรือขั้นตอนการคำนวณจนออกมาเป็นยอดที่ต้องชำระ การทำความเข้าใจวิธีดูหน่วยค่าไฟและการทราบวิธีคิดค่าไฟที่ถูกต้อง ไม่เพียงช่วยให้คุณตรวจสอบความถูกต้องของบิลได้ แต่ยังเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญในการวางแผนประหยัดพลังงานในระยะยาว บทความนี้จาก GREENERGY จะมาไขทุกข้อสงสัยให้กระจ่าง พร้อมอัปเดตข้อมูลสำคัญประจำปี 2025 ครับ

"หน่วยค่าไฟ" คืออะไร? ทำไมต้องรู้

การทราบจำนวนหน่วยที่เราใช้ไปในแต่ละเดือนจึงสำคัญมาก เพราะเป็นตัวเลขหลักที่การไฟฟ้าฯ นำไปใช้ในวิธีคิดค่าไฟของเรา ยิ่งใช้หน่วยเยอะ ค่าไฟก็ยิ่งสูงตามไปด้วย ดังนั้น ก่อนจะไปดูวิธีคำนวณ เรามาทำความเข้าใจกันก่อนดีกว่าว่า หน่วยไฟฟ้าคืออะไร

หน่วยไฟฟ้า คือ หน่วยวัดพลังงานไฟฟ้าที่เราใช้ไป 1 หน่วย (kWh) หมายถึง การใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีกำลังไฟ 1,000 วัตต์ เป็นเวลานาน 1 ชั่วโมง ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณเปิดเครื่องปรับอากาศขนาด 2,000 วัตต์ เป็นเวลา 30 นาที ก็เท่ากับใช้ไฟฟ้าไป 1 หน่วย (2,000 วัตต์ x 0.5 ชั่วโมง = 1,000 วัตต์-ชั่วโมง = 1 kWh)

วิธีดูหน่วยค่าไฟจากมิเตอร์ไฟฟ้าและบิลค่าไฟ

เราสามารถดูจำนวนหน่วยไฟฟ้าที่เราใช้ไปได้จาก 2 แหล่งหลัก คือ มิเตอร์ไฟฟ้าหน้าบ้าน และบิลค่าไฟฟ้าที่ส่งมาให้ทุกเดือน

1. วิธีดูหน่วยค่าไฟจากมิเตอร์ไฟฟ้า

เจ้าของบ้านจะต้องทำการจดบันทึก เพื่อให้ทราบปริมาณการใช้ไฟฟ้ารายเดือนอย่างแม่นยำ ควรจดตัวเลขจากมิเตอร์ในวันเดียวกันของทุกเดือน แล้วนำตัวเลขของเดือนปัจจุบันลบด้วยตัวเลขของเดือนก่อนหน้า ก็จะได้จำนวนหน่วยที่ใช้ในเดือนนั้นๆ ซึ่งในปัจจุบันมีมิเตอร์ไฟฟ้ามีอยู่หลายประเภท แต่ที่พบเห็นได้ทั่วไปตามบ้านพักอาศัยมี 2 แบบหลักๆ คือ

มิเตอร์แบบจานหมุน (Analog Meter) เป็นมิเตอร์แบบดั้งเดิม มีหน้าปัดตัวเลขหลายวงเรียงกัน และมีจานโลหะหมุนอยู่ตรงกลางเมื่อมีการใช้ไฟฟ้า

วิธีอ่าน: ให้อ่านตัวเลขในแต่ละช่องหน้าปัด โดยเริ่มจากซ้ายไปขวา หากเข็มอยู่ระหว่างตัวเลขสองตัว ให้อ่านตัวเลขที่น้อยกว่า (ยกเว้นกรณีที่เข็มชี้เกือบถึงเลขตัวถัดไปและเข็มในช่องถัดไปทางขวาได้ผ่านเลข 0 ไปแล้ว) ตัวเลขที่อ่านได้คือหน่วยไฟฟ้าสะสมทั้งหมดที่ใช้ไปจนถึงปัจจุบัน

มิเตอร์แบบดิจิทัล (Digital Meter): แสดงผลเป็นตัวเลขดิจิทัลบนหน้าจอ LCD ทำให้ดูง่ายกว่าแบบจานหมุน

วิธีอ่าน: ตัวเลขที่แสดงบนหน้าจอมักจะเป็นหน่วยไฟฟ้าสะสม (kWh) โดยตรง บางรุ่นอาจมีปุ่มกดเพื่อดูข้อมูลอื่นๆ เช่น วันที่ เวลา หรือหน่วยที่ใช้ย้อนหลัง (ขึ้นอยู่กับรุ่นมิเตอร์)

2. วิธีดูหน่วยค่าไฟจากบิลค่าไฟฟ้า

ในบิลค่าไฟฟ้าที่การไฟฟ้านครหลวง (MEA) หรือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA) ส่งมาให้ จะมีรายละเอียดการใช้ไฟฟ้าของเราระบุไว้อย่างชัดเจน จุดสำคัญที่ต้องดูคือ

เลขมิเตอร์ครั้งก่อน (Previous Reading): คือจำนวนหน่วยสะสมที่อ่านได้จากมิเตอร์ในรอบบิลที่แล้ว

เลขมิเตอร์ครั้งหลัง (Current Reading): คือจำนวนหน่วยสะสมที่อ่านได้ล่าสุดในรอบบิลปัจจุบัน

หน่วยที่ใช้ (Units Consumed / kWh): คือผลต่างระหว่าง "เลขมิเตอร์ครั้งหลัง" กับ "เลขมิเตอร์ครั้งก่อน" ซึ่งก็คือจำนวนหน่วยไฟฟ้าที่เราใช้ไปในรอบบิลนั้นๆ และเป็นตัวเลขที่จะนำไปใช้ในวิธีคิดค่าไฟ

วิธีคิดค่าไฟบ้านด้วยตัวเอง ทำได้ไม่ยาก

เมื่อเราทราบจำนวน "หน่วยที่ใช้" แล้ว ก็มาถึงขั้นตอนการคำนวณค่าไฟฟ้ากันครับ อัตราค่าไฟฟ้าสำหรับบ้านอยู่อาศัยในประเทศไทยนั้นเป็นแบบ "อัตราก้าวหน้า" (Progressive Rate) หมายความว่า ยิ่งใช้ไฟฟ้าจำนวนหน่วยมากขึ้น ราคาต่อหน่วยก็จะยิ่งสูงขึ้นเป็นลำดับขั้น

ปัจจัยที่เกี่ยวข้องในวิธีคิดค่าไฟ

ค่าพลังงานไฟฟ้า: คิดตามจำนวนหน่วยที่ใช้ คูณด้วยอัตราค่าไฟฟ้าต่อหน่วยตามแต่ละขั้น
ค่าบริการรายเดือน: เป็นค่าใช้จ่ายคงที่ (อัตราแตกต่างกันไปตามประเภทผู้ใช้และปริมาณการใช้ไฟฟ้า)
ค่า Ft (Fuel Adjustment charge at the retail level): คือค่าธรรมเนียมที่ปรับปรุงตามการเปลี่ยนแปลงของค่าเชื้อเพลิงที่ใช้ในการผลิตไฟฟ้า ค่าซื้อไฟฟ้าจากเอกชน และค่าใช้จ่ายตามนโยบายของรัฐ ซึ่งจะมีการประกาศปรับปรุงทุก 4 เดือน
ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT): 7% ของยอดรวมค่าพลังงานไฟฟ้า ค่า Ft และค่าบริการ

ขั้นตอนและตัวอย่างวิธีคิดค่าไฟ

สมมติว่าในเดือนพฤษภาคม 2025 คุณใช้ไฟฟ้าไปทั้งหมด 350 หน่วย

คำนวณค่าพลังงานไฟฟ้า:
150 หน่วยแรก: 150 หน่วย x 3.50 บาท/หน่วย = 525.00 บาท
ส่วนที่เหลือ (350 - 150 = 200 หน่วย): 200 หน่วย x 4.50 บาท/หน่วย = 900.00 บาท
รวมค่าพลังงานไฟฟ้า: 525.00 + 900.00 = 1,425.00 บาท
คำนวณค่า Ft:
350 หน่วย x 0.50 บาท/หน่วย = 175.00 บาท
รวมยอดก่อน VAT และค่าบริการ:
ค่าพลังงานไฟฟ้า + ค่า Ft = 1,425.00 + 175.00 = 1,600.00 บาท
บวกค่าบริการรายเดือน:
1,600.00 + 38.22 = 1,638.22 บาท
คำนวณภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT 7%):
1,638.22 x (7/100) = 114.68 บาท (ปัดเศษทศนิยมตามหลักการของการไฟฟ้าฯ)

รวมเป็นยอดค่าไฟฟ้าที่ต้องชำระทั้งสิ้น: 1,638.22 + 114.68 = 1,752.90 บาท

ดังนั้น หากคุณใช้ไฟฟ้า 350 หน่วยในเดือนนั้น ด้วยอัตราสมมตินี้ คุณจะต้องชำระค่าไฟฟ้าประมาณ 1,752.90 บาท

วิธีเช็กเบื้องต้นเมื่อรู้สึกว่า ค่าไฟแพงผิดปกติ

หากรู้สึกว่าค่าไฟเดือนไหนสูงผิดปกติ ลองตรวจสอบเบื้องต้นดังนี้

ตรวจสอบการจดหน่วยมิเตอร์: อาจมีการจดหน่วยคลาดเคลื่อน
พฤติกรรมการใช้ไฟฟ้า: มีการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าใหม่ๆ ที่กินไฟมากหรือไม่? หรือช่วงนั้นอากาศร้อนจัดทำให้เปิดแอร์นานขึ้นหรือเปล่า?
ตรวจสอบไฟรั่ว: ลองปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิดในบ้าน (ถอดปลั๊ก) แล้วไปดูที่มิเตอร์ไฟฟ้า หากจานหมุนยังหมุนเร็ว หรือตัวเลขดิจิทัลยังวิ่งขึ้นเร็ว อาจเป็นสัญญาณของไฟรั่ว ควรเรียกช่างไฟมาตรวจสอบ

อยากลดค่าไฟ ทำได้อย่างไร?

การเข้าใจวิธีดูหน่วยค่าไฟและวิธีคิดค่าไฟเป็นก้าวแรก แต่หากต้องการลดค่าไฟฟ้าอย่างจริงจังและยั่งยืน ควรเริ่มจากการปรับพฤติกรรมการใช้พลังงาน เช่น ปิดไฟเมื่อไม่ใช้งาน เลือกเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีฉลากประหยัดไฟเบอร์ 5

และอีกหนึ่งทางออกที่ GREENERGY เชี่ยวชาญและอยากแนะนำคือ การติดตั้งระบบโซล่าเซลล์ เพื่อผลิตไฟฟ้าใช้เองในตอนกลางวัน ซึ่งเป็นช่วงที่มักมีการใช้ไฟฟ้าสูง การผลิตไฟฟ้าได้เองจะช่วยลดจำนวน "หน่วย" ที่ต้องซื้อจากการไฟฟ้าฯ ได้อย่างมาก ทำให้วิธีคิดค่าไฟของคุณเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ประหยัดขึ้นอย่างชัดเจน การลงทุนในโซล่าเซลล์จึงเป็นการลงทุนเพื่อความคุ้มค่าในระยะยาว และยังช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมอีกด้วย

สรุปบทความ

การมีความรู้ความเข้าใจในวิธีดูหน่วยค่าไฟและวิธีคิดค่าไฟที่ถูกต้อง จะช่วยให้คุณสามารถบริหารจัดการค่าใช้จ่ายด้านพลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และยังเป็นพื้นฐานสำคัญในการมองหาแนวทางการประหยัดพลังงานที่เหมาะสมกับบ้านหรือธุรกิจของคุณ

ซึ่งการติดตั้งโซล่าเซลล์ที่มีประสิทธิภาพต้องอาศัยการวางแผนที่ดีและการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้ได้ระบบที่เหมาะสมกับการใช้งานและสภาพแวดล้อมที่ติดตั้งมากที่สุด ซึ่ง GREENERGY เป็นหนึ่งในเป็นบริษัทโซล่าเซลล์ ที่มีความเชี่ยวชาญด้านการพัฒนา ออกแบบ ก่อสร้าง บำรุงรักษา และรับติดตั้งโซล่าเซลล์แบบครบวงจร

อีกทั้งยังมีประสบการณ์และโครงการที่ประสบความสำเร็จมากมาย ทำให้คุณสามารถวางใจในการติดตั้งโซล่าเซลล์อย่างปลอดภัยกับเราได้อย่างแน่นอน โดยคุณสามารถสอบถามรายละเอียดและข้อมูลเพิ่มเติมได้ผ่านช่องทางดังนี้